การบริหารกล้ามเนื้อหน้าท้องหลังคลอดลูกให้กลับมาฟิตเหมือนเดิม
บทนำ
หลังคลอดลูก คุณแม่หลายคนมักพบปัญหาหน้าท้องหย่อนคล้อย กล้ามเนื้อหน้าท้องแยกตัว (Diastasis Recti) และไขมันสะสมบริเวณหน้าท้อง ซึ่งเป็นผลมาจากการขยายตัวของมดลูกในช่วงตั้งครรภ์ แม้ปัญหานี้จะเป็นเรื่องธรรมชาติ แต่ก็สามารถแก้ไขได้ด้วยการออกกำลังกายอย่างเหมาะสม การบริหารกล้ามเนื้อหน้าท้องอย่างถูกวิธีไม่เพียงช่วยกระชับหน้าท้อง แต่ยังช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงของแกนกลางลำตัว (Core Muscle) ช่วยบรรเทาอาการปวดหลัง และทำให้คุณแม่กลับมามีความมั่นใจอีกครั้ง
ในบทความนี้ เราจะพูดถึงวิธีการบริหารกล้ามเนื้อหน้าท้องหลังคลอด พร้อมเทคนิคที่ปลอดภัยและได้ผลดีสำหรับคุณแม่ทุกคน
ทำไมกล้ามเนื้อหน้าท้องถึงเปลี่ยนไปหลังคลอด?
- กล้ามเนื้อหน้าท้องยืดตัว
ระหว่างตั้งครรภ์ กล้ามเนื้อหน้าท้องยืดออกเพื่อรองรับการเจริญเติบโตของทารก - ภาวะกล้ามเนื้อแยกตัว (Diastasis Recti)
กล้ามเนื้อหน้าท้องแยกออกจากกันบริเวณกลางท้อง ส่งผลให้เกิดช่องว่างและทำให้หน้าท้องไม่กระชับ - การสะสมของไขมันส่วนเกิน
ฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลงทำให้ร่างกายสะสมไขมันไว้ในช่วงตั้งครรภ์ - แกนกลางลำตัวอ่อนแรง
การยืดตัวของกล้ามเนื้อหน้าท้องทำให้ความแข็งแรงของแกนกลางลำตัวลดลง ส่งผลต่อท่าทางและการเคลื่อนไหว
ประโยชน์ของการบริหารกล้ามเนื้อหน้าท้องหลังคลอด
- ช่วยกระชับกล้ามเนื้อหน้าท้อง
- ลดไขมันสะสมบริเวณหน้าท้อง
- บรรเทาอาการปวดหลังส่วนล่าง
- เสริมสร้างความแข็งแรงของแกนกลางลำตัว
- ช่วยให้ร่างกายกลับมามีรูปร่างที่สมส่วน
ข้อควรระวังในการออกกำลังกายหน้าท้องหลังคลอด
- รอเวลาที่เหมาะสม
ควรรอให้ร่างกายฟื้นตัวอย่างน้อย 6 สัปดาห์หลังคลอดธรรมชาติ และ 8-10 สัปดาห์หากผ่าคลอด - เริ่มจากการออกกำลังกายเบา ๆ
ห้ามทำท่าที่ใช้แรงกดที่หน้าท้องมากเกินไปในช่วงแรก เช่น การซิทอัพเต็มตัว - ตรวจเช็คภาวะ Diastasis Recti
หากพบว่ามีการแยกของกล้ามเนื้อหน้าท้อง ควรหลีกเลี่ยงท่าที่เพิ่มความดันหน้าท้อง - ฟังร่างกายตัวเอง
หากรู้สึกเจ็บหรือไม่สบาย ควรหยุดทันที
ท่าบริหารกล้ามเนื้อหน้าท้องหลังคลอดอย่างปลอดภัย
1. ท่าหายใจบริหารแกนกลางลำตัว (Deep Core Breathing)
- นอนหงาย ชันเข่าขึ้น มือวางบนหน้าท้อง
- หายใจเข้าลึก ๆ ให้ท้องพองออก แล้วหายใจออกช้า ๆ โดยเกร็งหน้าท้อง
- ทำซ้ำ 10-15 ครั้ง
ประโยชน์: ช่วยฝึกการใช้กล้ามเนื้อแกนกลางลำตัว
2. ท่าเก็บสะดือ (Pelvic Tilt)
- นอนหงาย ชันเข่าขึ้น แขนแนบลำตัว
- เกร็งหน้าท้อง พร้อมกับกดหลังส่วนล่างติดพื้น
- ค้างไว้ 5-10 วินาที แล้วผ่อนคลาย
- ทำซ้ำ 10 ครั้ง
ประโยชน์: ช่วยกระชับกล้ามเนื้อท้องล่าง
3. ท่า Bird Dog
- คุกเข่าและวางมือทั้งสองข้างบนพื้น (ท่าเหมือนแมว)
- ยืดแขนขวาไปด้านหน้า และขาซ้ายไปด้านหลังให้เป็นเส้นตรง
- ค้างไว้ 5 วินาที แล้วสลับข้าง
- ทำซ้ำ 10 ครั้งต่อข้าง
ประโยชน์: เสริมสร้างความแข็งแรงของแกนกลางลำตัว
4. ท่าสะพาน (Bridge Pose)
- นอนหงาย ชันเข่าขึ้น มือวางข้างลำตัว
- ยกสะโพกขึ้นจากพื้นโดยใช้แรงจากกล้ามเนื้อแกนกลาง
- ค้างไว้ 5-10 วินาที แล้วค่อย ๆ ลดตัวลง
- ทำซ้ำ 10-12 ครั้ง
ประโยชน์: ช่วยกระชับกล้ามเนื้อหน้าท้องและสะโพก
5. ท่าพลิกตะแคงยกขา (Side-Lying Leg Lifts)
- นอนตะแคงข้าง มือประคองศีรษะ
- ยกขาบนขึ้นช้า ๆ ค้างไว้ 5 วินาที แล้วลดลง
- ทำซ้ำ 10-12 ครั้ง แล้วสลับข้าง
ประโยชน์: ช่วยเสริมสร้างกล้ามเนื้อหน้าท้องด้านข้าง
เคล็ดลับเสริมในการลดไขมันหน้าท้อง
- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เช่น โปรตีน ผักใบเขียว และธัญพืชไม่ขัดสี
- หลีกเลี่ยงอาหารไขมันทรานส์และน้ำตาลสูง
- ดื่มน้ำให้เพียงพอ เพื่อช่วยกระตุ้นระบบเผาผลาญ
- นอนหลับพักผ่อนอย่างเพียงพอ
- ทำคาร์ดิโอเบา ๆ เช่น เดินเร็ว หรือปั่นจักรยานอากาศวันละ 15-20 นาที
ตัวอย่างโปรแกรมออกกำลังกาย 1 วัน
เช้า:
- ท่าหายใจบริหารแกนกลางลำตัว 10 ครั้ง
- ท่าสะพาน 10 ครั้ง
บ่าย:
- ท่า Bird Dog 10 ครั้งต่อข้าง
- ท่าพลิกตะแคงยกขา 10 ครั้งต่อข้าง
เย็น:
- ท่าเก็บสะดือ (Pelvic Tilt) 10 ครั้ง
- ยืดกล้ามเนื้อเบา ๆ ก่อนนอน
สรุป
การบริหารกล้ามเนื้อหน้าท้องหลังคลอดให้กลับมาฟิตเหมือนเดิมต้องอาศัยความอดทนและความสม่ำเสมอ คุณแม่ควรเริ่มต้นจากท่าที่ปลอดภัย เน้นการเสริมความแข็งแรงของแกนกลางลำตัว และหลีกเลี่ยงการฝืนทำท่าที่เพิ่มความดันหน้าท้องในช่วงแรก นอกจากนี้ การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ การพักผ่อน และการออกกำลังกายควบคู่กันไป จะช่วยให้คุณแม่กลับมามีหน้าท้องกระชับและสุขภาพที่แข็งแรงดังเดิม