วิธีจัดการกับอาการคันผิวหนังในช่วงตั้งครรภ์

วิธีจัดการกับอาการคันผิวหนังในช่วงตั้งครรภ์

บทนำ

อาการคันผิวหนังเป็นหนึ่งในปัญหาที่พบบ่อยในช่วงตั้งครรภ์ ซึ่งอาจเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ เช่น การขยายตัวของผิวหนัง ฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลง และความแห้งของผิว อาการคันนี้อาจทำให้คุณแม่รู้สึกไม่สบายตัว นอนไม่หลับ และเกิดความเครียดหากไม่จัดการอย่างเหมาะสม บทความนี้จะอธิบายถึงสาเหตุของอาการคันในช่วงตั้งครรภ์ พร้อมแนะนำวิธีจัดการและบรรเทาอาการคันอย่างปลอดภัยและได้ผล

เนื้อหา

1. สาเหตุของอาการคันผิวหนังในช่วงตั้งครรภ์

1. ผิวหนังขยายตัว
   • เมื่อท้องขยายใหญ่ขึ้น ผิวหนังบริเวณหน้าท้องจะตึงและแห้ง ทำให้เกิดอาการคัน
2. ฮอร์โมนเปลี่ยนแปลง
   • การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเอสโตรเจนทำให้ผิวไวต่อการระคายเคือง
3. ผิวแห้งจากการสูญเสียความชุ่มชื้น
   • ในช่วงตั้งครรภ์ ผิวมีแนวโน้มแห้งกว่าปกติ ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของอาการคัน
4. ภาวะคันผิวหนังที่เกี่ยวข้องกับการตั้งครรภ์
   • PUPPP (Pruritic Urticarial Papules and Plaques of Pregnancy): เป็นผื่นคันที่พบในช่วงไตรมาสที่สาม
   • Cholestasis of Pregnancy: ภาวะที่ตับทำงานผิดปกติ ทำให้เกิดอาการคันรุนแรงทั่วร่างกาย
5. โรคผิวหนังอื่น ๆ ที่เป็นอยู่เดิม
   • โรคผิวหนัง เช่น ผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง อาจกำเริบในช่วงตั้งครรภ์

2. วิธีจัดการกับอาการคันผิวหนังในช่วงตั้งครรภ์

2.1 การบำรุงผิวให้ชุ่มชื้น

• ทาโลชั่นหรือครีมที่มีมอยเจอร์ไรเซอร์เป็นประจำ เช่น เชียบัตเตอร์ หรือ น้ำมันมะพร้าว
• ทาครีมทันทีหลังอาบน้ำขณะที่ผิวยังหมาด ๆ เพื่อกักเก็บความชุ่มชื้น

2.2 ใช้น้ำมันธรรมชาติบำรุงผิว

• น้ำมันมะพร้าว: ลดความแห้งกร้านและบรรเทาอาการคัน
• น้ำมันอัลมอนด์: ช่วยบำรุงและเพิ่มความยืดหยุ่นให้ผิว
• น้ำมันโจโจบา: ช่วยฟื้นฟูผิวที่แห้งและระคายเคือง

2.3 หลีกเลี่ยงการอาบน้ำอุ่นจัด

• น้ำอุ่นจัดจะทำให้ผิวสูญเสียความชุ่มชื้น ควรใช้น้ำอุ่นพอประมาณ
• เลือกสบู่ที่อ่อนโยนและไม่มีสารเคมีแรง เช่น สบู่เด็ก หรือสบู่ที่มีส่วนผสมของมอยเจอร์ไรเซอร์

2.4 สวมเสื้อผ้าที่ระบายอากาศได้ดี

• เลือกเสื้อผ้าฝ้ายที่สวมใส่สบาย ลดการระคายเคืองผิว
• หลีกเลี่ยงเสื้อผ้าที่รัดแน่นเกินไป

2.5 การประคบเย็น

• ใช้ผ้าขนหนูชุบน้ำเย็นประคบบริเวณที่คัน จะช่วยบรรเทาอาการได้อย่างรวดเร็ว
• หลีกเลี่ยงการเกา เพราะอาจทำให้ผิวหนังอักเสบและเกิดแผล

2.6 รับประทานอาหารที่ช่วยบำรุงผิว

• ดื่มน้ำให้เพียงพอ วันละ 8-10 แก้ว
• รับประทานอาหารที่มีโอเมก้า-3 เช่น ปลาแซลมอน วอลนัท และเมล็ดเจีย
• เพิ่มวิตามิน E และ C จากผักและผลไม้ เช่น อะโวคาโด ส้ม และมะเขือเทศ

3. สมุนไพรธรรมชาติที่ช่วยบรรเทาอาการคัน

1. ว่านหางจระเข้
   • เจลจากว่านหางจระเข้ช่วยลดการอักเสบและบรรเทาอาการคัน
2. ข้าวโอ๊ตบด
   • ผสมข้าวโอ๊ตบดกับน้ำพอข้น ทาลงบนผิวทิ้งไว้ 15 นาทีแล้วล้างออก
3. แตงกวา
   • ฝานแตงกวาเป็นแผ่นบาง ๆ วางบนผิวที่คัน ช่วยลดการระคายเคือง
4. น้ำมันทีทรี (Tea Tree Oil)
   • ช่วยลดการอักเสบของผิวหนัง แต่ควรผสมน้ำมันอื่น เช่น น้ำมันมะกอกก่อนทาลงผิว

4. การป้องกันอาการคันในช่วงตั้งครรภ์

1. หมั่นทาครีมบำรุงผิวตั้งแต่เริ่มตั้งครรภ์
2. หลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์ที่มีแอลกอฮอล์และน้ำหอม
3. รับประทานอาหารที่อุดมไปด้วยวิตามินและแร่ธาตุ
4. ดื่มน้ำให้มากขึ้นเพื่อลดความแห้งของผิว
5. ออกกำลังกายเบา ๆ เช่น การเดิน หรือโยคะ เพื่อกระตุ้นการไหลเวียนเลือด

5. คำแนะนำเมื่อควรพบแพทย์

หากมีอาการดังต่อไปนี้ ควรรีบพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุและรับการรักษาที่เหมาะสม:

1. อาการคันรุนแรงจนรบกวนการนอน
2. มีผื่นแดง ผื่นบวม หรือผื่นแพ้ขึ้นทั่วตัว
3. อาการคันร่วมกับปัสสาวะสีเข้มและตัวเหลือง อาจเป็นภาวะ Cholestasis
4. ผิวหนังอักเสบหรือมีหนอง

สรุป

อาการคันผิวหนังในช่วงตั้งครรภ์เป็นเรื่องปกติที่สามารถจัดการได้ด้วยการดูแลผิวอย่างเหมาะสม เช่น การบำรุงผิวให้ชุ่มชื้น หลีกเลี่ยงการอาบน้ำร้อน และใช้สมุนไพรธรรมชาติช่วยบรรเทาอาการ คุณแม่ควรหมั่นดูแลสุขภาพผิวอย่างสม่ำเสมอ และหากอาการคันรุนแรงหรือมีอาการผิดปกติร่วมด้วย ควรรีบพบแพทย์เพื่อรับการดูแลที่เหมาะสม