ปัญหาอาการมือชาและวิธีบรรเทาสำหรับผู้หญิงตั้งครรภ์

ปัญหาอาการมือชาและวิธีบรรเทาสำหรับผู้หญิงตั้งครรภ์

บทนำ

อาการมือชาเป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในช่วงตั้งครรภ์ โดยเฉพาะในไตรมาสที่สองและสาม สาเหตุหลักมักเกิดจากการเปลี่ยนแปลงทางสรีระและระบบไหลเวียนโลหิต รวมถึงการกักเก็บน้ำในร่างกาย ทำให้เส้นประสาทถูกกดทับ ส่งผลให้เกิดความรู้สึกชา ปวด หรือเสียวแปลบบริเวณมือ นิ้ว และข้อมือ

แม้อาการมือชาจะไม่เป็นอันตรายร้ายแรง แต่ก็อาจทำให้คุณแม่รู้สึกไม่สบายตัว และส่งผลต่อการทำกิจวัตรประจำวัน บทความนี้จะอธิบายสาเหตุของอาการมือชา พร้อมวิธีการบรรเทาอย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์

เนื้อหา

1. สาเหตุของอาการมือชาในช่วงตั้งครรภ์

อาการมือชามักเกิดขึ้นจากปัจจัยหลายประการ ดังนี้:

1. การกักเก็บน้ำ (Edema):
   • ในช่วงตั้งครรภ์ ร่างกายจะกักเก็บน้ำมากขึ้น ทำให้เนื้อเยื่อบวมและกดทับเส้นประสาทบริเวณมือและข้อมือ
2. กลุ่มอาการเส้นประสาทถูกกดทับที่ข้อมือ (Carpal Tunnel Syndrome):
   • เป็นภาวะที่เส้นประสาทมีเดียนถูกกดทับในช่องข้อมือ ทำให้เกิดอาการชา เสียวแปลบ หรือปวด
3. การไหลเวียนเลือดที่เปลี่ยนแปลง:
   • ระหว่างตั้งครรภ์ ปริมาณเลือดเพิ่มขึ้นและระบบไหลเวียนทำงานหนักขึ้น ทำให้เลือดไหลเวียนได้ช้าลงในบางส่วน
4. การเพิ่มของน้ำหนักตัว:
   • น้ำหนักที่เพิ่มขึ้นทำให้เกิดแรงกดทับต่อเส้นประสาท โดยเฉพาะขณะนอนหลับหรือยืนนานๆ
5. ท่าทางที่ไม่เหมาะสม:
   • การนั่งหรือทำงานในท่าที่ไม่ถูกต้องอาจเพิ่มแรงกดทับที่มือและข้อมือ

2. อาการที่พบบ่อยของภาวะมือชา

• รู้สึกชาหรือเสียวแปลบที่มือและนิ้วมือ
• มีอาการปวดข้อมือและมือ โดยเฉพาะตอนกลางคืน
• กล้ามเนื้ออ่อนแรง จับสิ่งของได้ไม่ถนัด
• บางรายอาจมีอาการบวมที่มือร่วมด้วย

3. วิธีบรรเทาอาการมือชาในช่วงตั้งครรภ์

1. การบริหารมือและข้อมือ
   • ทำท่าบริหารเพื่อยืดกล้ามเนื้อและเส้นประสาทที่ข้อมือ
   • ท่าที่แนะนำ:
     1. กำและแบมือ: กำมือแน่นๆ แล้วคลายออกช้าๆ ทำซ้ำ 10 ครั้ง
     2. หมุนข้อมือ: หมุนข้อมือเป็นวงกลมตามเข็มนาฬิกาและทวนเข็มนาฬิกา 10 ครั้ง
     3. ยืดนิ้วมือ: ใช้มืออีกข้างดึงนิ้วมือเบาๆ ให้ตึง
2. ปรับเปลี่ยนท่านอน
   • หลีกเลี่ยงการนอนทับแขนหรือนอนในท่าที่ทำให้ข้อมือถูกกดทับ
   • นอนตะแคงซ้ายและใช้หมอนหนุนแขนเพื่อให้ข้อมืออยู่ในท่าที่สบาย
3. ประคบอุ่นหรือเย็น
   • ประคบอุ่นเพื่อผ่อนคลายกล้ามเนื้อ หรือประคบเย็นเพื่อลดอาการบวมที่ข้อมือ
4. สวมเฝือกพยุงข้อมือ (Wrist Splint)
   • การสวมเฝือกพยุงข้อมือช่วยป้องกันไม่ให้ข้อมืองอเกินไป และลดแรงกดทับเส้นประสาท
5. นวดมือและข้อมือ
   • นวดเบาๆ บริเวณมือ ข้อมือ และแขน ช่วยกระตุ้นการไหลเวียนเลือดและลดการกดทับของเส้นประสาท
6. หลีกเลี่ยงการใช้มือทำงานหนัก
   • หลีกเลี่ยงการจับหรือบีบสิ่งของแน่นเกินไป เช่น การพิมพ์งานนานๆ การยกของหนัก
7. ดื่มน้ำให้เพียงพอ
   • การดื่มน้ำช่วยลดการกักเก็บน้ำในร่างกายและบรรเทาอาการบวม
8. รับประทานอาหารที่มีวิตามินบำรุงเส้นประสาท
   • เน้นอาหารที่มี วิตามินบี6 และ แมกนีเซียม เช่น
     • กล้วย อะโวคาโด ผักโขม ข้าวกล้อง ถั่วต่างๆ
   • ช่วยบำรุงเส้นประสาทและลดอาการชาตามมือและเท้า

4. การป้องกันอาการมือชาในระหว่างตั้งครรภ์

1. หมั่นเปลี่ยนท่าทางบ่อยๆ ระหว่างทำงานหรือพักผ่อน
2. ยืดกล้ามเนื้อและออกกำลังกายเบาๆ เป็นประจำ
3. หลีกเลี่ยงการกดทับข้อมือและมือ เช่น การถือของหนัก
4. ใช้อุปกรณ์ช่วย เช่น เฝือกพยุงข้อมือในกรณีที่มีอาการเรื้อรัง
5. พักผ่อนให้เพียงพอและจัดท่านอนให้เหมาะสม

5. เมื่อใดควรพบแพทย์

หากคุณแม่มีอาการต่อไปนี้ ควรรีบพบแพทย์ทันที:

• อาการชารุนแรงจนไม่สามารถทำกิจวัตรประจำวันได้
• มีอาการปวดและบวมที่ข้อมืออย่างต่อเนื่อง
• กล้ามเนื้อมืออ่อนแรงและใช้งานไม่ได้
• มีอาการชาร่วมกับอาการอื่น เช่น ปวดศีรษะหรือหน้ามืด

สรุป

อาการมือชาเป็นภาวะที่พบได้บ่อยในช่วงตั้งครรภ์ ซึ่งเกิดจากการเปลี่ยนแปลงทางสรีระและระบบไหลเวียนเลือด คุณแม่สามารถบรรเทาอาการได้ด้วยการยืดกล้ามเนื้อ ประคบอุ่นหรือเย็น นวดมือและข้อมือ และปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการทำงานให้เหมาะสม หากอาการไม่ดีขึ้นหรือรุนแรงขึ้น ควรรีบพบแพทย์เพื่อรับคำแนะนำและการรักษาที่เหมาะสม เพื่อให้คุณแม่มีสุขภาพที่ดีตลอดการตั้งครรภ์