การดูแลสุขภาพสายตาที่เปลี่ยนแปลงในช่วงตั้งครรภ์
บทนำ
การตั้งครรภ์นำมาซึ่งการเปลี่ยนแปลงหลากหลายในร่างกายของคุณแม่ รวมถึงสุขภาพสายตาที่มักได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน ระดับน้ำในร่างกาย และการไหลเวียนเลือด บางคนอาจประสบปัญหาเกี่ยวกับสายตา เช่น มองเห็นภาพเบลอ ตาแห้ง หรือสายตาเปลี่ยนแปลงชั่วคราว
สุขภาพสายตาเป็นสิ่งสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม เนื่องจากส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของคุณแม่และความสามารถในการดูแลครรภ์ บทความนี้จะกล่าวถึงการเปลี่ยนแปลงของสายตาในช่วงตั้งครรภ์ ปัญหาที่พบบ่อย และแนวทางการดูแลเพื่อปกป้องสุขภาพดวงตาให้คงที่และแข็งแรง
การเปลี่ยนแปลงของสายตาในช่วงตั้งครรภ์
- ระดับฮอร์โมนเปลี่ยนแปลง
- ฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรนที่เพิ่มขึ้นในช่วงตั้งครรภ์ ส่งผลต่อเนื้อเยื่อรอบดวงตาและน้ำหล่อเลี้ยงตา
- ความเปลี่ยนแปลงของกระจกตา
- กระจกตาอาจหนาขึ้นหรือโค้งงอเล็กน้อย ทำให้ค่าสายตาเปลี่ยนแปลงชั่วคราว
- การกักเก็บน้ำในร่างกาย
- การกักเก็บน้ำทำให้เกิดอาการตาบวม หรือความดันในลูกตาเปลี่ยนแปลง
- การไหลเวียนเลือดเพิ่มขึ้น
- ทำให้เส้นเลือดฝอยรอบดวงตาขยายตัว ส่งผลให้บางคนมีอาการตาแดงหรือเห็นเส้นเลือดชัดขึ้น
- ภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์
- อาจทำให้เกิดปัญหาสายตารุนแรง เช่น เบาหวานขึ้นจอตา (Diabetic Retinopathy)
ปัญหาสายตาที่พบบ่อยในช่วงตั้งครรภ์
1. ภาวะตาแห้ง
ฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลงอาจลดการผลิตน้ำตา ทำให้เกิดอาการตาแห้ง คันตา หรือรู้สึกเหมือนมีฝุ่นในตา
2. มองเห็นภาพเบลอ
การเปลี่ยนแปลงของกระจกตาและความดันในลูกตาอาจทำให้คุณแม่มองเห็นภาพไม่ชัดเจน
3. อาการตาบวมและตาแดง
เกิดจากการกักเก็บน้ำในร่างกายและเส้นเลือดฝอยที่ขยายตัว
4. ปัญหาที่เกี่ยวข้องกับโรคประจำตัว
คุณแม่ที่มีภาวะความดันโลหิตสูงหรือเบาหวาน อาจมีความเสี่ยงต่อปัญหาสายตารุนแรง เช่น จอประสาทตาหลุดลอก
แนวทางการดูแลสุขภาพสายตาในช่วงตั้งครรภ์
1. รักษาความชุ่มชื้นของดวงตา
- หากคุณแม่มีอาการตาแห้ง ควรใช้น้ำตาเทียมที่ไม่มีสารกันเสียเพื่อเพิ่มความชุ่มชื้น
- ดื่มน้ำให้เพียงพอวันละ 8-10 แก้ว
2. หลีกเลี่ยงการใช้สายตาเป็นเวลานาน
- พักสายตาทุก 20 นาทีเมื่อใช้คอมพิวเตอร์หรือดูโทรศัพท์มือถือ โดยมองไปที่ระยะไกลประมาณ 20 วินาที
- ใช้แสงที่เหมาะสมและลดแสงจ้าจากหน้าจอ
3. รับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพดวงตา
- เน้นอาหารที่มีวิตามินเอ วิตามินซี และสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น
- ผักใบเขียวเข้ม: ผักโขม บร็อคโคลี
- ผลไม้ตระกูลเบอร์รี่: บลูเบอร์รี่ สตรอเบอร์รี่
- ปลาที่มีไขมันดี: แซลมอน ทูน่า
- ไข่แดงและถั่วต่างๆ
4. หลีกเลี่ยงการใส่คอนแทคเลนส์เป็นเวลานาน
- หากรู้สึกระคายเคืองหรือมีอาการตาแห้ง ควรเปลี่ยนมาใช้แว่นตาแทน
5. พักผ่อนให้เพียงพอ
- การนอนหลับที่เพียงพอช่วยฟื้นฟูสภาพดวงตา ลดอาการตาบวม และทำให้สุขภาพดวงตาดีขึ้น
6. ปรึกษาแพทย์เมื่อมีอาการผิดปกติ
- หากมีอาการตาแดงรุนแรง มองเห็นภาพซ้อน หรือเห็นจุดแสงวาบ ควรรีบพบแพทย์
- คุณแม่ที่มีโรคประจำตัว เช่น เบาหวาน ควรตรวจสุขภาพตาอย่างสม่ำเสมอ
เคล็ดลับเพิ่มเติมในการปกป้องสุขภาพสายตา
- ใช้แว่นกันแดดเมื่อออกแดด เพื่อลดการสัมผัสรังสี UV
- หลีกเลี่ยงการขยี้ตาแรงๆ เพื่อป้องกันการระคายเคืองหรืออาการอักเสบ
- ควบคุมอาหารที่มีน้ำตาลสูง เพื่อลดความเสี่ยงของโรคเบาหวาน
สรุป
สุขภาพสายตาเป็นสิ่งสำคัญที่คุณแม่ตั้งครรภ์ควรดูแลอย่างใกล้ชิด เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนและร่างกายอาจทำให้เกิดปัญหาตาแห้ง ตาแดง หรือมองเห็นภาพเบลอ การดูแลสุขภาพสายตาด้วยการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ การพักผ่อน และการปฏิบัติตามคำแนะนำทางการแพทย์ จะช่วยป้องกันปัญหาสายตาและรักษาความสมบูรณ์ของดวงตาไว้ได้ในระยะยาวสุขภาพตาที่ดีจะช่วยให้คุณแม่พร้อมดูแลครรภ์และเจ้าตัวน้อยในอนาคตได้อย่างเต็มที่