31
การสนับสนุนพัฒนาการด้านการเล่นแบบมีปฏิสัมพันธ์ในลูกวัย 6-12 เดือน
บทนำ
ในวัย 6-12 เดือน การเล่นแบบมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างพ่อแม่และลูก หรือระหว่างลูกกับคนอื่น ๆ มีบทบาทสำคัญในการพัฒนาทักษะทางสังคม อารมณ์ และการสื่อสาร ลูกในวัยนี้เริ่มสนใจการโต้ตอบและแสดงออกผ่านการเล่น การสนับสนุนพัฒนาการด้านนี้ช่วยให้ลูกเรียนรู้วิธีสื่อสารและสร้างความสัมพันธ์กับคนรอบตัวได้อย่างมั่นใจ
เนื้อหา
1. ลักษณะการเล่นแบบมีปฏิสัมพันธ์ในวัยนี้
- 6-7 เดือน: ลูกเริ่มตอบสนองต่อการเล่น เช่น การหัวเราะเมื่อถูกจั๊กจี้หรือการส่งเสียงตอบกลับ
- 8-9 เดือน: ลูกสนใจการเล่นที่ต้องการโต้ตอบ เช่น เกมจ๊ะเอ๋หรือการส่งของเล่น
- 10-12 เดือน: ลูกเริ่มเข้าใจบทบาทในเกม เช่น การส่งของเล่นคืนหรือเลียนแบบท่าทางของพ่อแม่
2. วิธีสนับสนุนการเล่นแบบมีปฏิสัมพันธ์
- ใช้เวลาเล่นกับลูกอย่างเต็มที่:
- เล่นเกมง่าย ๆ เช่น จ๊ะเอ๋ หรือการปรบมือร่วมกัน
- แสดงความสนใจในสิ่งที่ลูกทำ เช่น การส่งของเล่นกลับให้ลูก
- สร้างโอกาสในการโต้ตอบ:
- ใช้ของเล่นที่สามารถเล่นด้วยกันได้ เช่น ลูกบอลหรือบล็อกไม้
- กระตุ้นให้ลูกส่งของเล่นหรือเลียนแบบท่าทาง เช่น การยิ้ม การปรบมือ หรือการโบกมือ
- ใช้คำพูดและท่าทางในการกระตุ้น:
- พูดคุยกับลูกขณะเล่น เช่น “ลูกส่งบอลมาให้แม่นะ”
- ใช้ภาษากาย เช่น การพยักหน้าหรือการโบกมือ เพื่อเสริมสร้างการโต้ตอบ
- เล่นเกมที่มีบทบาทง่าย ๆ:
- ใช้ตุ๊กตาหรือของเล่นเลียนแบบสถานการณ์ เช่น การป้อนอาหารตุ๊กตา
- กระตุ้นให้ลูกทำตาม เช่น “ให้ลูกบอลกับแม่หน่อย”
- กระตุ้นการเล่นแบบกลุ่ม:
- หากมีเด็กคนอื่นในวัยใกล้เคียงกัน ให้ลูกได้เล่นด้วยกันในสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย
- สังเกตพฤติกรรมของลูกและช่วยกระตุ้นให้เขาโต้ตอบกับเพื่อน
3. กิจกรรมที่ช่วยพัฒนาการเล่นแบบมีปฏิสัมพันธ์
- เกมจ๊ะเอ๋: กระตุ้นการตอบสนองและการรอคอย
- การส่งของเล่น: ใช้ลูกบอลหรือของเล่นชิ้นเล็กให้ลูกส่งคืนกลับมา
- การร้องเพลง: ร้องเพลงเด็กที่มีท่าทางประกอบ เช่น “ตบมือ ตบมือ”
4. สิ่งที่พ่อแม่ควรทำเพื่อสนับสนุน
- ตอบสนองต่อการเล่นของลูก: หากลูกหัวเราะหรือส่งของเล่นมา ควรตอบสนองด้วยความสนใจ
- ชื่นชมความพยายามของลูก: ชมเชยเมื่อลูกพยายามโต้ตอบหรือเล่นเกม เช่น “เก่งมากที่ลูกส่งบอลให้แม่!”
- ให้ลูกมีเวลาทดลอง: เปิดโอกาสให้ลูกสำรวจและเล่นด้วยตัวเองในขณะที่พ่อแม่คอยสนับสนุน
5. สิ่งที่ควรหลีกเลี่ยง
- อย่าข้ามบทบาทของลูก: ให้ลูกมีส่วนร่วมในการเล่นโดยไม่ทำแทนลูกทุกอย่าง
- อย่ากดดันลูกมากเกินไป: หากลูกยังไม่สนใจการโต้ตอบ ควรให้เวลาและพยายามในครั้งถัดไป
- หลีกเลี่ยงการละเลย: การไม่ตอบสนองต่อการเล่นของลูกอาจทำให้ลูกขาดความมั่นใจในการโต้ตอบ
6. ประโยชน์ของการเล่นแบบมีปฏิสัมพันธ์
- เสริมสร้างความสัมพันธ์: การเล่นช่วยกระชับความสัมพันธ์ระหว่างพ่อแม่และลูก
- พัฒนาทักษะการสื่อสาร: ลูกเรียนรู้การโต้ตอบและการสื่อสารผ่านการเล่น
- ส่งเสริมพัฒนาการทางอารมณ์: ลูกเรียนรู้การแบ่งปันและการเข้าใจความรู้สึกของผู้อื่น
7. เมื่อควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ
- หากลูกไม่สนใจการเล่นแบบโต้ตอบหรือไม่แสดงพฤติกรรมตอบสนองเมื่ออายุครบ 9 เดือน
- หากลูกไม่สามารถเลียนแบบท่าทางหรือเสียงพูดของพ่อแม่เมื่ออายุครบ 12 เดือน
- หากลูกดูเหมือนไม่สนใจการสร้างปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น
สรุป
การสนับสนุนพัฒนาการด้านการเล่นแบบมีปฏิสัมพันธ์ในวัย 6-12 เดือนช่วยเสริมสร้างทักษะการสื่อสารและความสัมพันธ์กับผู้อื่น พ่อแม่สามารถช่วยลูกได้ผ่านการเล่น การพูดคุย และการสร้างโอกาสในการโต้ตอบ หากพบว่าลูกไม่สนใจหรือไม่มีพัฒนาการด้านนี้ ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเพื่อคำแนะนำเพิ่มเติม