27
การส่งเสริมพัฒนาการด้านการสื่อสารอวัจนภาษาของลูกวัย 6-12 เดือน
บทนำ
การสื่อสารของลูกในวัย 6-12 เดือนยังไม่ได้จำกัดเพียงแค่คำพูด แต่รวมถึงการสื่อสารด้วยภาษากาย เช่น การชี้ การโบกมือ และการส่งเสียง การสนับสนุนพัฒนาการด้านอวัจนภาษาในวัยนี้ช่วยให้ลูกเรียนรู้วิธีแสดงความต้องการและความรู้สึก ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญสำหรับการพัฒนาทักษะการสื่อสารที่ซับซ้อนขึ้นในอนาคต
เนื้อหา
1. ลักษณะการสื่อสารอวัจนภาษาของลูกในวัยนี้
- 6-7 เดือน: ลูกเริ่มสบตา ส่งเสียงเรียกความสนใจ และใช้รอยยิ้มเพื่อสื่อสาร
- 8-9 เดือน: ลูกเริ่มใช้ท่าทาง เช่น ยกแขนขอให้อุ้มหรือชี้ไปที่สิ่งที่ต้องการ
- 10-12 เดือน: ลูกสามารถโบกมือ บอกลา หรือปรบมือเลียนแบบการสื่อสารของพ่อแม่
2. วิธีส่งเสริมพัฒนาการด้านอวัจนภาษา
- ตอบสนองต่อการสื่อสารของลูก:
- เมื่อเห็นลูกยกมือหรือชี้ ให้ตอบสนองด้วยคำพูด เช่น “ลูกอยากได้ลูกบอลใช่ไหม?”
- สบตาและแสดงความสนใจเมื่อพูดคุยกับลูก
- แสดงตัวอย่างการสื่อสาร:
- ใช้ท่าทางและคำพูดประกอบ เช่น โบกมือพร้อมพูดว่า “สวัสดี” หรือ “บ๊ายบาย”
- ชี้ไปที่สิ่งของและพูดชื่อสิ่งนั้น เช่น ชี้ไปที่นมและพูดว่า “นี่คือนม”
- เล่นเกมที่เกี่ยวกับการสื่อสาร:
- เล่นเกมจ๊ะเอ๋เพื่อสอนการโต้ตอบและการสบตา
- ใช้ของเล่นที่เคลื่อนไหวหรือมีเสียงเพื่อกระตุ้นให้ลูกแสดงท่าทางตอบสนอง
- กระตุ้นการเลียนแบบ:
- ทำท่าทางง่าย ๆ เช่น ปรบมือ หรือยิ้ม แล้วกระตุ้นให้ลูกเลียนแบบ
- ใช้ของเล่นหรือภาพในหนังสือเพื่อสอนท่าทาง เช่น การโบกมือหรือการชี้
- สร้างโอกาสให้ลูกได้แสดงออก:
- ให้ลูกเลือกสิ่งที่ต้องการโดยชี้หรือหยิบ เช่น ให้เลือกของเล่นจากสองอย่าง
- สนับสนุนลูกให้แสดงท่าทางเพื่อสื่อสารความต้องการ เช่น การยกมือขอให้อุ้ม
3. กิจกรรมที่ช่วยพัฒนาทักษะการสื่อสารอวัจนภาษา
- การเล่นเลียนแบบ: ทำท่าทาง เช่น โบกมือ หรือการตบมือ แล้วกระตุ้นให้ลูกทำตาม
- การอ่านนิทาน: ใช้หนังสือที่มีภาพตัวละครที่แสดงอารมณ์และท่าทาง
- การเล่นกับกระจก: ให้ลูกมองภาพสะท้อนของตัวเองในกระจกและเลียนแบบท่าทาง
4. สิ่งที่พ่อแม่ควรทำเพื่อสนับสนุน
- ใช้คำพูดสนับสนุนท่าทาง: เมื่อเห็นลูกใช้ท่าทาง ให้พูดคำที่เหมาะสมเพื่อเสริมสร้างความเข้าใจ
- แสดงความสนใจ: สบตา ยิ้ม และพูดตอบรับเมื่อลูกสื่อสาร
- ส่งเสริมการสื่อสารด้วยการเล่น: ใช้เวลาพูดคุยและเล่นกับลูกในรูปแบบที่กระตุ้นการแสดงออก
5. สิ่งที่ควรหลีกเลี่ยง
- อย่าละเลยการสื่อสารของลูก: การไม่ตอบสนองต่อท่าทางหรือเสียงของลูกอาจทำให้เขารู้สึกไม่มั่นใจ
- อย่ากดดันให้ลูกตอบสนองทันที: การคาดหวังมากเกินไปอาจทำให้ลูกเครียด
- อย่าใช้คำพูดหรือท่าทางที่ซับซ้อนเกินไป: ควรเลือกคำและท่าทางที่เหมาะสมกับวัย
6. ประโยชน์ของการพัฒนาทักษะอวัจนภาษา
- เสริมสร้างทักษะการสื่อสาร: ลูกจะเริ่มเรียนรู้วิธีแสดงความต้องการและความรู้สึก
- พัฒนาความสัมพันธ์กับผู้อื่น: การสบตาและท่าทางช่วยเสริมความสัมพันธ์กับพ่อแม่และผู้ดูแล
- ส่งเสริมพัฒนาการด้านภาษา: การสื่อสารอวัจนภาษาช่วยปูทางสู่การเรียนรู้คำศัพท์และประโยคในอนาคต
7. เมื่อควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ
- หากลูกไม่ตอบสนองต่อการสบตาหรือการเล่นโต้ตอบเมื่ออายุครบ 7 เดือน
- หากลูกไม่ใช้ท่าทาง เช่น การยกมือหรือการชี้เมื่ออายุครบ 10 เดือน
- หากลูกไม่มีความก้าวหน้าในด้านการสื่อสารอวัจนภาษาอย่างเหมาะสม
สรุป
การพัฒนาทักษะด้านการสื่อสารอวัจนภาษาในวัย 6-12 เดือนช่วยให้ลูกเรียนรู้วิธีแสดงความต้องการและสร้างความสัมพันธ์กับผู้อื่น พ่อแม่สามารถสนับสนุนผ่านการเล่น การตอบสนอง และการใช้คำพูดร่วมกับท่าทาง หากพบว่าลูกมีปัญหาในการสื่อสาร ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเพื่อคำแนะนำเพิ่มเติม