30
การสนับสนุนพัฒนาการด้านอารมณ์ในลูกวัย 6-12 เดือน
บทนำ
วัย 6-12 เดือนเป็นช่วงเวลาที่ลูกเริ่มแสดงอารมณ์ได้หลากหลายและซับซ้อนขึ้น เช่น ความดีใจ ความกลัว หรือความวิตกกังวล การสนับสนุนพัฒนาการด้านอารมณ์ในช่วงวัยนี้ช่วยสร้างพื้นฐานที่ดีให้กับการจัดการอารมณ์ การแสดงออก และความสัมพันธ์ทางสังคมในอนาคต การตอบสนองที่เหมาะสมจากพ่อแม่ช่วยให้ลูกเรียนรู้ที่จะเข้าใจและจัดการอารมณ์ของตนเอง
เนื้อหา
1. ลักษณะของพัฒนาการด้านอารมณ์ในวัยนี้
- ลูกเริ่มแสดงความผูกพันต่อพ่อแม่และผู้ดูแลอย่างชัดเจน
- ลูกแสดงอารมณ์หลากหลาย เช่น ยิ้ม หัวเราะ ร้องไห้ หรือทำหน้าแปลกใจ
- ลูกเริ่มมีความวิตกกังวลเมื่อต้องแยกจากพ่อแม่ (Separation Anxiety)
2. วิธีสนับสนุนพัฒนาการด้านอารมณ์
- ตอบสนองต่ออารมณ์ของลูก:
- หากลูกยิ้ม ให้ตอบกลับด้วยรอยยิ้มและคำพูดที่อบอุ่น
- หากลูกแสดงความกลัวหรือร้องไห้ ให้ปลอบโยนด้วยน้ำเสียงนุ่มนวลและการกอด
- ช่วยลูกจัดการกับความวิตกกังวล:
- หากลูกกลัวคนแปลกหน้า ควรอยู่ใกล้ลูกและค่อย ๆ แนะนำคนใหม่ให้ลูกคุ้นเคย
- พูดคุยกับลูกเมื่อต้องแยกจาก เช่น “แม่ไปไม่นาน เดี๋ยวกลับมานะ”
- สร้างกิจวัตรประจำวันที่มั่นคง:
- การมีเวลานอน เวลากิน และเวลาเล่นที่แน่นอนช่วยสร้างความมั่นคงทางอารมณ์
- กิจวัตรที่สม่ำเสมอช่วยลดความวิตกกังวลของลูก
- ส่งเสริมอารมณ์เชิงบวก:
- เล่นเกมที่ลูกชอบ เช่น จ๊ะเอ๋ หรือการกลิ้งลูกบอล เพื่อกระตุ้นความสนุกสนาน
- ใช้คำชมเมื่อเห็นลูกแสดงอารมณ์ที่ดี เช่น “หนูเก่งมากที่ยิ้มตอนเล่น”
- ช่วยลูกเรียนรู้อารมณ์:
- ใช้คำพูดบรรยายอารมณ์ของลูก เช่น “หนูร้องไห้เพราะรู้สึกเสียใจใช่ไหม?”
- อ่านนิทานหรือเล่าเรื่องที่เกี่ยวกับอารมณ์เพื่อช่วยลูกเข้าใจความรู้สึกต่าง ๆ
3. กิจกรรมที่ช่วยพัฒนาด้านอารมณ์
- การกอดและสัมผัส: การกอดและลูบตัวลูกช่วยสร้างความรู้สึกปลอดภัย
- การเล่นเลียนแบบ: ชวนลูกเลียนแบบท่าทาง เช่น การปรบมือหรือการทำหน้าแปลกใจ
- การใช้กระจก: ให้ลูกมองกระจกและเล่นกับภาพสะท้อนของตัวเอง เพื่อสำรวจอารมณ์
4. สิ่งที่พ่อแม่ควรทำเพื่อสนับสนุน
- แสดงความรักและความเข้าใจ: กอด พูดคุย และปลอบโยนลูกอย่างสม่ำเสมอ
- อดทนต่อการแสดงอารมณ์ของลูก: หากลูกแสดงความโกรธหรือร้องไห้ ควรให้เวลาและไม่ดุว่ารุนแรง
- สร้างความสัมพันธ์ที่มั่นคง: การอยู่ใกล้ชิดลูกและตอบสนองความต้องการช่วยเสริมสร้างความไว้วางใจ
5. สิ่งที่ควรหลีกเลี่ยง
- อย่ามองข้ามอารมณ์ของลูก: การไม่ตอบสนองต่ออารมณ์ของลูกอาจทำให้เขารู้สึกไม่ปลอดภัย
- อย่าเร่งให้ลูกหยุดร้องไห้: การกดดันอาจทำให้ลูกไม่กล้าแสดงอารมณ์
- อย่าเปรียบเทียบลูกกับเด็กคนอื่น: การเปรียบเทียบอาจลดความมั่นใจในตัวลูก
6. ประโยชน์ของการสนับสนุนพัฒนาการด้านอารมณ์
- เสริมสร้างความมั่นคงทางจิตใจ: ลูกจะรู้สึกปลอดภัยและมั่นใจในตัวเอง
- พัฒนาทักษะการจัดการอารมณ์: ลูกจะเรียนรู้วิธีแสดงและควบคุมอารมณ์ในอนาคต
- เสริมสร้างความสัมพันธ์ที่ดี: ลูกจะสร้างความสัมพันธ์ที่แข็งแกร่งกับพ่อแม่และคนรอบข้าง
7. เมื่อควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ
- หากลูกแสดงอารมณ์น้อยเกินไป เช่น ไม่ยิ้ม ไม่ร้องไห้ หรือไม่แสดงความสนใจ
- หากลูกมีอาการวิตกกังวลรุนแรงเกินไป เช่น ร้องไห้หนักเมื่อต้องแยกจากพ่อแม่
- หากลูกมีพฤติกรรมที่ผิดปกติ เช่น การแสดงความก้าวร้าวหรือการหลีกเลี่ยงคนรอบข้าง
สรุป
การสนับสนุนพัฒนาการด้านอารมณ์ในลูกวัย 6-12 เดือนช่วยสร้างความมั่นคงทางจิตใจและเสริมทักษะการจัดการอารมณ์ในอนาคต พ่อแม่ควรตอบสนองต่อความรู้สึกของลูกอย่างเหมาะสม สร้างบรรยากาศที่อบอุ่นและมั่นคง หากพบปัญหาเกี่ยวกับการแสดงอารมณ์ ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเพื่อคำแนะนำเพิ่มเติม