17
การเตรียมความพร้อมเมื่อลูกเริ่มพูดคำแรก
บทนำ
การที่ลูกเริ่มพูดคำแรกเป็นหนึ่งในช่วงเวลาสำคัญที่พ่อแม่เฝ้ารอ วัย 6-12 เดือนเป็นช่วงที่ลูกเริ่มทดลองใช้เสียงและพยายามเลียนแบบคำพูดจากผู้ใหญ่ การเตรียมความพร้อมและสนับสนุนพัฒนาการด้านการพูดช่วยให้ลูกมีความมั่นใจในการสื่อสารและเรียนรู้ภาษาได้อย่างรวดเร็ว
เนื้อหา
1. การพัฒนาทักษะการพูดในวัย 6-12 เดือน
- 6-9 เดือน:
- ลูกเริ่มส่งเสียงพยางค์ เช่น “บา บา” หรือ “ดา ดา”
- เริ่มเลียนแบบจังหวะและน้ำเสียงของพ่อแม่
- 9-12 เดือน:
- ลูกอาจเริ่มพูดคำที่มีความหมาย เช่น “แม่” หรือ “ป๊ะ”
- เข้าใจคำสั่งง่าย ๆ เช่น “มา” หรือ “หยิบ”
2. วิธีสนับสนุนพัฒนาการด้านการพูด
- พูดคุยกับลูกบ่อย ๆ:
- ใช้คำพูดง่าย ๆ และออกเสียงชัดเจน เช่น “นี่คือบอล” หรือ “แมวร้องเหมียว”
- อธิบายกิจกรรมที่กำลังทำ เช่น “แม่กำลังทำอาหาร”
- ใช้เสียงและสีหน้า:
- เปลี่ยนน้ำเสียงสูงต่ำเพื่อดึงดูดความสนใจ
- แสดงสีหน้าให้สอดคล้องกับคำพูด เช่น ยิ้มเมื่อพูดคำว่า “ดีใจ”
- อ่านหนังสือและร้องเพลง:
- เลือกหนังสือภาพที่มีคำศัพท์ง่าย ๆ และสีสันสดใส
- ร้องเพลงเด็กหรือเพลงที่มีคำง่าย ๆ เช่น “จ๊ะเอ๋” หรือ “ช้าง ช้าง ช้าง”
- ตอบสนองต่อเสียงของลูก:
- หากลูกส่งเสียง เช่น “บา บา” ตอบกลับด้วยคำพูด เช่น “ใช่ บา บา คือบอล”
- แสดงความชื่นชมเมื่อลูกพยายามพูด
- สร้างโอกาสให้ลูกพูด:
- ถามคำถามง่าย ๆ เช่น “นี่อะไร?” แล้วรอลูกตอบ
- ใช้คำพูดที่กระตุ้น เช่น “พูด ‘แม่’ สิลูก”
3. เทคนิคการกระตุ้นการพูด
- ชี้และพูด: ชี้ไปที่สิ่งของและพูดชื่อ เช่น “นี่คือโต๊ะ”
- เล่นเกมที่ใช้คำ: เช่น เกม “จ๊ะเอ๋” หรือ “นี่คืออะไร?”
- สอนภาษามือร่วมด้วย: ใช้ท่าทางง่าย ๆ เช่น การโบกมือเพื่อสื่อคำว่า “ลาก่อน” หรือการชี้สิ่งของเพื่อช่วยกระตุ้นการสื่อสาร
4. สิ่งที่ควรหลีกเลี่ยง
- หลีกเลี่ยงการพูดเร็วหรือใช้คำซับซ้อน: ลูกอาจสับสนและไม่เข้าใจ
- อย่ากดดันลูก: การบังคับให้ลูกพูดอาจทำให้เกิดความเครียด
- เลี่ยงการใช้จอมากเกินไป: เช่น ทีวีหรือมือถือ ซึ่งอาจลดโอกาสในการโต้ตอบและเรียนรู้ภาษา
5. ประโยชน์ของการสนับสนุนพัฒนาการด้านการพูด
- พัฒนาความสามารถในการสื่อสาร: ลูกเรียนรู้ที่จะใช้คำพูดแสดงความต้องการ
- เสริมสร้างความสัมพันธ์: การพูดคุยช่วยสร้างสายสัมพันธ์ระหว่างพ่อแม่และลูก
- กระตุ้นการเรียนรู้: ลูกจะเรียนรู้คำศัพท์และความหมายได้เร็วขึ้น
6. เมื่อควรปรึกษาแพทย์
- หากลูกไม่ส่งเสียงพยางค์ เช่น “บา บา” หรือ “ดา ดา” เมื่ออายุเกิน 9 เดือน
- หากลูกไม่มีการตอบสนองต่อเสียงหรือคำพูด
- หากลูกไม่พยายามพูดคำง่าย ๆ เมื่ออายุ 12 เดือน
สรุป
การที่ลูกเริ่มพูดคำแรกเป็นก้าวสำคัญในพัฒนาการที่พ่อแม่สามารถสนับสนุนได้ผ่านการพูดคุย การอ่านหนังสือ และการตอบสนองต่อเสียงของลูก การสร้างสภาพแวดล้อมที่เต็มไปด้วยคำพูดและการสื่อสารช่วยเสริมสร้างความมั่นใจในการพูดและการเรียนรู้ภาษา หากพบปัญหาพัฒนาการด้านการพูด ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับคำแนะนำเพิ่มเติม