23
การสนับสนุนพัฒนาการทางอารมณ์ของลูกวัย 6-12 เดือน
บทนำ
ในวัย 6-12 เดือน ลูกน้อยเริ่มแสดงอารมณ์และความรู้สึกอย่างชัดเจน เช่น การหัวเราะเมื่อพอใจ การร้องไห้เมื่อไม่สบายใจ หรือการแสดงความกลัวเมื่อต้องพบคนแปลกหน้า พัฒนาการทางอารมณ์ในช่วงวัยนี้เป็นพื้นฐานสำคัญของความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล และการเรียนรู้วิธีจัดการอารมณ์ในอนาคต การสนับสนุนและตอบสนองที่เหมาะสมช่วยเสริมสร้างความมั่นคงทางอารมณ์และความไว้วางใจของลูก
เนื้อหา
1. พัฒนาการทางอารมณ์ในวัย 6-12 เดือน
- การแสดงออกทางอารมณ์:
- ลูกเริ่มแสดงอารมณ์ที่หลากหลาย เช่น ความสุข ความกลัว ความโกรธ และความประหลาดใจ
- การแยกแยะคนใกล้ชิดและคนแปลกหน้า:
- ลูกอาจรู้สึกกลัวคนแปลกหน้า แต่แสดงความผูกพันและไว้วางใจกับคนใกล้ชิด
- ความไวต่อสิ่งรอบตัว:
- ลูกเริ่มตอบสนองต่อเสียง สีหน้า และการกระทำของคนรอบข้าง
2. วิธีสนับสนุนพัฒนาการทางอารมณ์ของลูก
- ตอบสนองต่ออารมณ์ของลูก:
- แสดงความเข้าใจและตอบสนองทันทีเมื่อลูกร้องไห้หรือยิ้ม
- ใช้น้ำเสียงอ่อนโยนและการกอดเพื่อปลอบโยนเมื่อลูกไม่สบายใจ
- สร้างความสัมพันธ์ที่มั่นคง:
- ใช้เวลากับลูกในการเล่น พูดคุย และกอด เพื่อสร้างความไว้วางใจ
- สร้างกิจวัตรประจำวันที่แน่นอน เช่น การกิน การเล่น และการนอน เพื่อให้ลูกเกิดความมั่นคง
- ช่วยลูกจัดการกับความกลัว:
- หากลูกกลัวคนแปลกหน้า ควรอยู่ใกล้ลูกและแนะนำให้ลูกรู้จักกับคนใหม่อย่างค่อยเป็นค่อยไป
- ให้กำลังใจเมื่อลูกเผชิญกับสถานการณ์ที่ไม่คุ้นเคย เช่น การไปพบแพทย์
- กระตุ้นอารมณ์เชิงบวก:
- เล่นเกมหรือร้องเพลงที่ลูกชอบเพื่อกระตุ้นความสุข
- ใช้ของเล่นหรือกิจกรรมที่ทำให้ลูกหัวเราะ เช่น การเล่นจ๊ะเอ๋
- ส่งเสริมการเรียนรู้อารมณ์:
- ใช้คำพูดบรรยายอารมณ์ เช่น “หนูกำลังยิ้มเพราะหนูมีความสุข”
- อ่านนิทานหรือเล่าเรื่องที่เกี่ยวกับอารมณ์เพื่อช่วยลูกเข้าใจความรู้สึกต่าง ๆ
3. กิจกรรมที่ช่วยพัฒนาทางอารมณ์
- เล่นจ๊ะเอ๋: ช่วยสร้างความไว้วางใจและความรู้สึกปลอดภัย
- เล่นเลียนแบบ: สอนลูกเลียนแบบท่าทางหรือสีหน้าที่แสดงอารมณ์ เช่น การยิ้ม การโบกมือ
- การเล่นกับคนอื่น: พาลูกเล่นกับเด็กคนอื่นหรือสมาชิกในครอบครัวเพื่อเสริมสร้างความสัมพันธ์ทางสังคม
4. สิ่งที่พ่อแม่ควรทำเพื่อสนับสนุนพัฒนาการทางอารมณ์
- สร้างบรรยากาศที่อบอุ่น: ให้ความรักและความใส่ใจอย่างต่อเนื่อง
- แสดงตัวอย่างที่ดี: ใช้การสื่อสารที่เหมาะสมและการจัดการอารมณ์ของตัวเองเป็นตัวอย่างให้ลูก
- ให้ลูกมีอิสระ: สนับสนุนให้ลูกสำรวจสิ่งใหม่ ๆ ในขณะที่อยู่ในสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย
5. สิ่งที่ควรหลีกเลี่ยง
- อย่าเพิกเฉยต่ออารมณ์ของลูก: การไม่ตอบสนองอาจทำให้ลูกขาดความมั่นคงทางอารมณ์
- อย่าดุหรือแสดงอารมณ์รุนแรงต่อหน้าลูก: การแสดงพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมอาจส่งผลต่อพฤติกรรมของลูกในอนาคต
- อย่ากดดันลูก: หากลูกยังไม่พร้อมที่จะเผชิญสถานการณ์ใหม่ ควรให้เวลาและการสนับสนุนที่เหมาะสม
6. ประโยชน์ของการสนับสนุนพัฒนาการทางอารมณ์
- สร้างความมั่นใจในตัวเอง: ลูกจะรู้สึกปลอดภัยและพร้อมเรียนรู้สิ่งใหม่
- พัฒนาทักษะทางสังคม: ลูกจะเรียนรู้วิธีแสดงอารมณ์และสร้างความสัมพันธ์กับคนรอบตัว
- ช่วยให้ลูกจัดการอารมณ์ได้ดี: การเรียนรู้ตั้งแต่เล็กช่วยให้ลูกเข้าใจและจัดการกับความรู้สึกของตัวเองได้ในอนาคต
7. เมื่อควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ
- หากลูกแสดงอาการไม่ตอบสนองทางอารมณ์ เช่น ไม่ยิ้ม ไม่สบตา หรือไม่แสดงความผูกพันกับคนใกล้ชิด
- หากลูกแสดงความวิตกกังวลหรือกลัวมากเกินไปในสถานการณ์ปกติ
- หากลูกมีพฤติกรรมที่ดูผิดปกติหรือไม่เหมาะสมต่อพัฒนาการวัยนี้
สรุป
การสนับสนุนพัฒนาการทางอารมณ์ในวัย 6-12 เดือนช่วยให้ลูกเรียนรู้การแสดงอารมณ์และสร้างความมั่นคงทางจิตใจ พ่อแม่ควรตอบสนองต่อความต้องการทางอารมณ์ของลูกอย่างเหมาะสม และสนับสนุนผ่านการเล่น การพูดคุย และกิจกรรมที่กระตุ้นอารมณ์เชิงบวก หากพบปัญหาในการพัฒนาทางอารมณ์ ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเพื่อคำแนะนำเพิ่มเติม