20
การช่วยลูกน้อยปรับตัวเมื่อต้องอยู่กับคนอื่นในวัย 6-12 เดือน
บทนำ
ในวัย 6-12 เดือน ทารกเริ่มพัฒนาความผูกพันกับผู้ดูแลหลัก เช่น พ่อแม่ และอาจเริ่มมีความวิตกกังวลเมื่อต้องแยกจากหรืออยู่กับคนอื่นที่ไม่คุ้นเคย ความกังวลนี้เป็นเรื่องปกติในพัฒนาการ แต่พ่อแม่สามารถช่วยลูกปรับตัวและสร้างความมั่นใจในการอยู่กับคนอื่นผ่านการฝึกฝนและการสนับสนุนที่เหมาะสม
เนื้อหา
1. ทำไมลูกถึงไม่อยากอยู่กับคนอื่น
- ความกังวลต่อการแยกจาก (Separation Anxiety):
- ลูกอาจกลัวว่าพ่อแม่จะไม่กลับมาเมื่อต้องแยกจาก
- การจดจำคนที่คุ้นเคย:
- ลูกน้อยในวัยนี้สามารถจดจำใบหน้าและเสียงของคนที่ใกล้ชิดได้ดี
- พัฒนาการทางอารมณ์:
- ลูกเริ่มมีอารมณ์ที่ซับซ้อน เช่น ความกลัว ความไม่มั่นใจเมื่อต้องเผชิญกับสถานการณ์ใหม่
2. วิธีช่วยลูกปรับตัวเมื่อต้องอยู่กับคนอื่น
- เริ่มต้นจากคนที่ลูกคุ้นเคย:
- ให้ลูกใช้เวลาอยู่กับสมาชิกในครอบครัว เช่น ปู่ ย่า หรือพี่เลี้ยงที่ลูกพบเจอบ่อย
- สร้างความคุ้นเคยผ่านกิจกรรมร่วมกัน เช่น การเล่นหรือการให้อาหาร
- ค่อย ๆ เพิ่มระยะเวลาแยกจาก:
- เริ่มจากการแยกจากลูกช่วงเวลาสั้น ๆ เช่น ออกไปยังห้องอื่นในบ้าน
- เพิ่มระยะเวลาแยกจากทีละน้อยเมื่อเห็นว่าลูกเริ่มปรับตัวได้
- สร้างบรรยากาศที่ผ่อนคลาย:
- พูดกับลูกด้วยน้ำเสียงอ่อนโยนก่อนออกจากห้อง เช่น “แม่จะกลับมาเร็ว ๆ นี้นะ”
- อย่าหายตัวไปโดยไม่บอกลูก เพื่อป้องกันความกังวล
- เตรียมของเล่นหรือสิ่งที่ลูกชอบ:
- ให้ลูกเล่นของเล่นชิ้นโปรดหรือมีสิ่งของที่ลูกใช้เพื่อปลอบใจ เช่น ผ้าห่มหรือตุ๊กตา
- ฝึกการใช้เวลาอยู่กับคนอื่น:
- หากลูกต้องอยู่กับพี่เลี้ยง ให้พี่เลี้ยงมีส่วนร่วมในกิจวัตรประจำวัน เช่น การป้อนอาหารหรือการเล่น
- แสดงความมั่นใจ:
- แสดงความมั่นใจในตัวบุคคลที่ลูกต้องอยู่ด้วย เช่น ยิ้มและพูดถึงพี่เลี้ยงในแง่บวก
3. เคล็ดลับเสริม
- คงกิจวัตรประจำวัน: การรักษากิจวัตรที่สม่ำเสมอช่วยให้ลูกปรับตัวได้ง่ายขึ้น
- ใช้เวลาเล่นกับคนอื่น: ชวนลูกเล่นกับคนที่ลูกต้องอยู่ด้วย เพื่อสร้างความคุ้นเคย
- ไม่ยืดเยื้อการล่ำลา: บอกลาลูกอย่างมั่นใจและอย่าแสดงความลังเล
4. สิ่งที่ควรหลีกเลี่ยง
- อย่าดุหรือตำหนิลูก: หากลูกแสดงอาการงอแงเมื่อต้องแยกจาก ควรปลอบโยนแทนการตำหนิ
- อย่าหายตัวไปอย่างกะทันหัน: การจากไปโดยไม่บอกกล่าวอาจทำให้ลูกเกิดความกลัวและไม่มั่นใจ
- หลีกเลี่ยงการยืดเวลาการกลับมา: ควรกลับมาตามที่สัญญาไว้เพื่อสร้างความไว้วางใจ
5. ประโยชน์ของการปรับตัวเมื่อต้องอยู่กับคนอื่น
- พัฒนาทักษะทางสังคม: ลูกจะเรียนรู้ที่จะสร้างความสัมพันธ์กับคนอื่น
- ลดความกังวลต่อการแยกจาก: ลูกจะรู้สึกมั่นใจมากขึ้นเมื่อรู้ว่าพ่อแม่จะกลับมา
- เสริมสร้างความอิสระ: การอยู่กับคนอื่นช่วยให้ลูกพัฒนาความมั่นใจในการสำรวจสิ่งใหม่ ๆ
6. เมื่อควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญ
- หากลูกแสดงความวิตกกังวลอย่างรุนแรง เช่น ร้องไห้ไม่หยุดหรือปฏิเสธอาหารเมื่อแยกจากพ่อแม่
- หากลูกไม่แสดงปฏิสัมพันธ์กับคนอื่นแม้ผ่านการปรับตัวระยะหนึ่ง
- หากพฤติกรรมของลูกส่งผลต่อกิจวัตรประจำวันอย่างมาก
สรุป
การช่วยลูกปรับตัวเมื่อต้องอยู่กับคนอื่นในวัย 6-12 เดือนต้องอาศัยความอดทนและการสนับสนุนที่เหมาะสม การสร้างความมั่นใจและความคุ้นเคยช่วยให้ลูกเรียนรู้ที่จะปรับตัวและลดความกังวลต่อการแยกจาก พ่อแม่ควรเฝ้าสังเกตและตอบสนองความต้องการของลูกอย่างเหมาะสม หากปัญหายังคงมีอยู่ ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเพื่อคำแนะนำเพิ่มเติม