21
การจัดการเมื่อลูกเริ่มมีความเป็นตัวของตัวเองในวัย 6-12 เดือน
บทนำ
ในช่วงวัย 6-12 เดือน ลูกน้อยเริ่มแสดงออกถึงความต้องการและความคิดเห็นของตัวเอง เช่น การเลือกของเล่น การปฏิเสธอาหาร หรือการยืนกรานที่จะทำสิ่งที่ต้องการ พฤติกรรมเหล่านี้สะท้อนถึงพัฒนาการทางอารมณ์และการเริ่มสร้างความเป็นตัวของตัวเอง การจัดการและสนับสนุนอย่างเหมาะสมช่วยให้ลูกเรียนรู้การแสดงออกในทางที่ดีและสร้างความมั่นคงทางอารมณ์
เนื้อหา
1. ความสำคัญของการแสดงความเป็นตัวของตัวเองในวัยนี้
- เสริมสร้างความมั่นใจ: ลูกเรียนรู้ว่าความคิดเห็นของตัวเองมีความสำคัญ
- พัฒนาทักษะการตัดสินใจ: ลูกเริ่มฝึกเลือกสิ่งที่ต้องการ
- ส่งเสริมพัฒนาการทางอารมณ์: การแสดงออกช่วยให้ลูกเข้าใจอารมณ์และความต้องการของตัวเอง
2. วิธีจัดการเมื่อพบว่าลูกเริ่มมีความเป็นตัวของตัวเอง
- ให้โอกาสลูกเลือก:
- ให้ลูกเลือกของเล่นหรืออาหาร เช่น “หนูอยากเล่นลูกบอลหรือบล็อก?”
- การให้ลูกมีส่วนร่วมในการตัดสินใจช่วยเสริมสร้างความมั่นใจ
- สนับสนุนความเป็นตัวของตัวเอง:
- ชมเชยเมื่อลูกแสดงออกในทางที่เหมาะสม เช่น “หนูเก่งมากที่เลือกหยิบของเล่นเอง”
- ให้กำลังใจเมื่อลูกพยายามทำสิ่งใหม่ เช่น การหยิบจับอาหารหรือการยืนด้วยตัวเอง
- ตั้งขอบเขตที่ชัดเจน:
- อธิบายสิ่งที่ลูกสามารถทำได้และสิ่งที่ไม่ควรทำ เช่น “ลูกเล่นของเล่นได้ แต่ไม่ควรโยนของลงพื้น”
- ใช้คำพูดที่สั้นและชัดเจน เช่น “ไม่” หรือ “อันตราย” เมื่อจำเป็น
- ให้ลูกได้ทดลองด้วยตัวเอง:
- ปล่อยให้ลูกลองทำสิ่งต่าง ๆ ที่ปลอดภัย เช่น การคลาน การหยิบจับ หรือการพยายามยืน
- หากลูกล้มเหลว อย่ารีบแก้ไขทันที ให้ลูกลองใหม่ก่อน
- จัดการกับการปฏิเสธ:
- หากลูกปฏิเสธอาหารหรือของเล่น ควรอดทนและลองเสนอสิ่งใหม่ในภายหลัง
- อย่ากดดันลูกมากเกินไป เพราะอาจทำให้เกิดความเครียด
3. กิจกรรมที่ช่วยสนับสนุนความเป็นตัวของตัวเอง
- การเล่นที่ใช้การตัดสินใจ: เช่น ให้ลูกเลือกสีของบล็อกที่จะต่อ
- การสำรวจสิ่งแวดล้อม: ให้ลูกสำรวจของเล่นหรือพื้นที่ในบ้านที่ปลอดภัย
- การใช้ของเล่นที่มีการแก้ปัญหา: เช่น บล็อกซ้อน หรือของเล่นที่ต้องดึงและใส่กลับ
4. สิ่งที่พ่อแม่ควรทำเพื่อสนับสนุน
- แสดงความเข้าใจ: รับฟังและตอบสนองต่อพฤติกรรมของลูกอย่างสงบ
- เป็นตัวอย่างที่ดี: แสดงวิธีจัดการอารมณ์และการตัดสินใจที่เหมาะสมให้ลูกเห็น
- เสริมสร้างความสัมพันธ์: ใช้เวลาเล่นและพูดคุยกับลูกเพื่อสร้างความไว้วางใจ
5. สิ่งที่ควรหลีกเลี่ยง
- อย่ากดดันลูก: การเร่งให้ลูกทำสิ่งต่าง ๆ อาจทำให้ลูกเครียดและไม่อยากเรียนรู้
- อย่าละเลยความต้องการของลูก: การไม่ตอบสนองต่อพฤติกรรมของลูกอาจทำให้ลูกขาดความมั่นใจ
- หลีกเลี่ยงการใช้คำวิจารณ์: เช่น “ทำไมถึงทำไม่ได้” เพราะอาจลดความมั่นใจของลูก
6. ประโยชน์ของการสนับสนุนความเป็นตัวของตัวเอง
- เสริมสร้างความมั่นใจในตัวเอง: ลูกจะเรียนรู้ว่าความคิดเห็นของตัวเองมีค่า
- พัฒนาทักษะการแก้ปัญหา: ลูกจะเริ่มเรียนรู้วิธีจัดการกับสถานการณ์ต่าง ๆ
- สร้างความสัมพันธ์ที่ดี: ลูกจะรู้สึกไว้วางใจพ่อแม่และกล้าแสดงออกในทางที่เหมาะสม
7. เมื่อควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ
- หากลูกแสดงพฤติกรรมก้าวร้าวหรือดื้อรั้นเกินไป
- หากลูกไม่แสดงออกถึงความต้องการหรือความคิดเห็นใด ๆ
- หากพฤติกรรมของลูกส่งผลกระทบต่อพัฒนาการในด้านอื่น ๆ เช่น การกินหรือการนอน
สรุป
การสนับสนุนความเป็นตัวของตัวเองในวัย 6-12 เดือนช่วยเสริมสร้างความมั่นใจและพัฒนาการทางอารมณ์ของลูก พ่อแม่ควรให้ลูกได้ทดลองและตัดสินใจในสิ่งที่เหมาะสม พร้อมตั้งขอบเขตที่ชัดเจนเพื่อให้ลูกเรียนรู้การแสดงออกในทางที่ดี หากพบปัญหาในการจัดการพฤติกรรม ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเพื่อคำแนะนำเพิ่มเติม